Gạch bê tông khí chưng áp là gì ? Phân loại và cấu tạo

Trong xu thế xây dựng hiện đại hướng đến sự bền vững, nhẹ và thân thiện môi trường, gạch bê tông khí chưng áp ngày càng được sử dụng rộng rãi tại Việt Nam. Đây là loại vật liệu xây dựng mới mang nhiều ưu điểm vượt trội về trọng lượng, cách âm, cách nhiệt và thi công nhanh chóng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về loại gạch này, từ cấu tạo, đặc điểm, đến kích thước, giá thành hay nhược điểm cần lưu ý khi sử dụng.

1. Tìm hiểu về gạch bê tông khí chưng áp

1.1 Gạch bê tông khí chưng áp là gì?

Gạch bê tông khí chưng áp (Autoclaved Aerated Concrete – AAC) là một loại vật liệu xây dựng nhẹ, được sản xuất từ hỗn hợp gồm xi măng, vôi, thạch cao, bột nhôm và nước. Quá trình sản xuất đặc biệt sử dụng phương pháp chưng áp (Autoclaving) – một quá trình xử lý nhiệt áp suất cao giúp gạch đạt được cấu trúc bọt khí đồng đều và độ bền cơ học tốt.

Khác với gạch đất nung truyền thống, gạch AAC không cần nung trong lò, mà được dưỡng hộ bằng hơi nước bão hòa ở áp suất và nhiệt độ cao. Điều này giúp tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và đảm bảo tính ổn định cao của sản phẩm.

1.2 Ưu điểm nổi bật gạch bê tông khí chưng áp

Trọng lượng nhẹ: Gạch bê tông khí chưng áp có mật độ chỉ khoảng 500 – 700 kg/m³, bằng 1/3 trọng lượng gạch đất nung truyền thống.
Cách âm, cách nhiệt vượt trội: Nhờ cấu trúc bọt khí siêu nhỏ, gạch chưng áp cách âm tốt, cách nhiệt cao – lý tưởng cho nhà ở vùng khí hậu nóng ẩm.
Khả năng chống cháy tốt: Gạch AAC có thể chịu được nhiệt độ lên đến 1200°C trong thời gian dài mà không bị biến dạng.
Chống thấm và chống mối mọt: Do không chứa thành phần hữu cơ và có độ đặc chắc cao.
Dễ thi công, tiết kiệm chi phí nhân công: Gạch dễ cắt, đục, khoan, bắt vít – phù hợp cả công trình lớn và dân dụng.

1.3 Quy trình sản xuất gạch bê tông khí chưng áp

Quy trình sản xuất gạch bê tông khí chưng áp gồm các bước:

Bước 1: Trộn nguyên liệu: xi măng, vôi, thạch cao, cát mịn, nước và bột nhôm.
Bước 2: Đổ khuôn: Hỗn hợp được đổ vào khuôn để phản ứng sinh khí, tạo bọt.
Bước 3: Cắt khối: Sau khi đông kết sơ bộ, khối gạch được cắt thành các viên nhỏ.
Bước 4: Chưng áp: Các viên gạch được đưa vào nồi hấp (autoclave) trong 12–14 tiếng ở nhiệt độ 180–200°C và áp suất 12 bar.
Bước 5: Làm nguội, đóng gói và vận chuyển đến công trình.

1.4 Kích thước của gạch bê tông khí chưng áp

Một trong những lý do khiến gạch AAC được ưa chuộng là sự đa dạng về kích thước, đáp ứng nhiều mục đích sử dụng từ xây tường bao, tường ngăn, trần nhẹ đến cách âm công nghiệp.

Không chỉ đa dạng kích thước, gạch bê tông khí chưng áp còn dễ dàng gia công cắt gọt tại công trình bằng cưa tay, máy cắt nhỏ. Điều này giúp thi công linh hoạt và chính xác, giảm hao hụt vật liệu.

2. Giá gạch bê tông khí chưng áp

So với gạch đất nung truyền thống, giá gạch bê tông khí chưng áp có thể cao hơn, nhưng tổng chi phí xây dựng lại có thể thấp hơn, nhờ giảm thời gian thi công, tiết kiệm chi phí nhân công, móng nền và vật liệu phụ trợ.

2.1 Bảng giá tham khảo 2025

Dưới đây là bảng giá tham khảo gạch bê tông khí chưng áp:

2.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến giá gạch bê tông khí chưng áp

Thương hiệu sản xuất: Gạch từ các thương hiệu lớn như Viglacera, Sông Đà Cao Cường thường có giá cao hơn nhưng ổn định về chất lượng.
Chi phí vận chuyển: Vì gạch nhẹ nhưng cồng kềnh, chi phí vận chuyển đóng vai trò quan trọng trong tổng giá thành.
Thời điểm mua: Giá gạch có thể thay đổi theo mùa xây dựng hoặc biến động thị trường nguyên vật liệu.

3. Nhược điểm cần lưu ý khi sử dụng gạch bê tông khí chưng áp

Khả năng chịu lực thấp hơn gạch truyền thống: Do có nhiều lỗ khí bên trong, gạch AAC không thích hợp sử dụng ở những vị trí chịu tải trọng lớn, như móng nhà, tường chịu lực cao tầng nếu không kết hợp với giải pháp gia cố thép hoặc bê tông.

Dễ bị nứt chân chim nếu không thi công đúng kỹ thuật: Gạch AAC cần được thi công đúng kỹ thuật, đặc biệt ở khâu trát vữa và xử lý mối nối. Nếu không cẩn thận, có thể xuất hiện các vết nứt nhỏ trên bề mặt do co ngót hoặc giãn nở nhiệt không đều.

Khả năng bám dính kém với một số loại vật liệu: Do bề mặt xốp và hút nước mạnh, gạch AAC có thể gây khó khăn khi dán gạch men, sơn nước hoặc ốp lát mà không sử dụng lớp lót chuyên dụng.

Yêu cầu nhân công có tay nghề: Để đảm bảo chất lượng công trình, người thi công cần có kinh nghiệm với vật liệu mới này. Việc cắt, trát, ghép nối đòi hỏi kỹ thuật riêng, khác với gạch đất nung thông thường.

Gạch bê tông khí chưng áp là một giải pháp vật liệu xây dựng hiện đại, thân thiện môi trường, phù hợp với xu hướng phát triển bền vững. Với trọng lượng nhẹ, cách nhiệt – cách âm hiệu quả, dễ thi công và khả năng chống cháy tốt, loại gạch này ngày càng được lựa chọn trong nhiều công trình nhà ở, văn phòng, bệnh viện và trường học.