Ông Công ông Táo là một tín ngưỡng dân gian lâu đời và quan trọng trong văn hóa Việt Nam. Họ được coi là các vị thần cai quản việc bếp núc, trông coi gia cư và định đoạt phúc đức cho gia đình. Vậy nguồn gốc của ông Công ông Táo từ đâu? Và Ông công ông táo vào ngày nào 2025 ?
1. Ông công ông táo ngày nào 2025
Theo lịch vạn niên, ngày cúng ông Công ông Táo năm 2025 (23 tháng Chạp năm Giáp Thìn) rơi vào thứ Tư, ngày 22 tháng 1 năm 2025 dương lịch. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian, các Táo quân sẽ lên chầu trời vào giờ Ngọ (11h – 13h) ngày 23 tháng Chạp. Vì vậy, nhiều gia đình thường cúng vào trưa ngày 23 tháng Chạp.
Hình ông Công, ông Táo
Thời gian cúng:
- Ngày chính: Thứ Tư, ngày 22/01/2025 dương lịch (23 tháng Chạp âm lịch).
- Giờ tốt: Giờ Ngọ (11h – 13h) ngày 23 tháng Chạp.
- Các ngày tốt khác: Ngày 19 và 21 tháng Chạp.
2. Nguồn gốc về ông Công, ông Táo
Nguồn gốc từ Trung Quốc
Tín ngưỡng thờ cúng Táo Quân có nguồn gốc từ Trung Quốc, bắt nguồn từ việc thờ cúng các vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo. Tuy nhiên, khi du nhập vào Việt Nam, tín ngưỡng này đã được Việt hóa và mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Nguồn gốc từ Việt Nam
Ở Việt Nam, Táo Quân được dân gian hóa thành sự tích "2 ông 1 bà". Có nhiều dị bản về sự tích này, nhưng phổ biến nhất là câu chuyện về ba người: Trọng Cao, Thị Nhi và Phạm Lang như sau:
Trọng Cao và Thị Nhi là vợ chồng, nhưng mãi không có con. Vì vậy, Trọng Cao đã giận dữ và đánh đuổi Thị Nhi.
Thị Nhi sau đó gặp và kết duyên với Phạm Lang.
Một ngày nọ, Trọng Cao trở về và xin ăn. Thị Nhi nhận ra chồng cũ và động lòng trắc ẩn. Phạm Lang cũng cảm thương cho hoàn cảnh của Trọng Cao nên đã mời vào nhà ăn cơm.
Khi Trọng Cao kể lại sự tình, Thị Nhi vô cùng hối hận. Để tránh sự khó xử cho cả ba người, Thị Nhi đã nhảy vào đống lửa tự vẫn. Trọng Cao và Phạm Lang thấy vậy cũng nhảy vào lửa chết theo.
Ngọc Hoàng cảm động trước tình nghĩa của ba người nên đã phong cho họ làm Táo Quân, tức là ba vị thần cai quản việc bếp núc của mỗi gia đình.
3. Vì sao nên cúng ông Công, ông Táo
- Tưởng nhớ công ơn: Tục cúng ông Công ông Táo thể hiện lòng biết ơn của người dân đối với các vị thần đã cai quản và bảo vệ gia đình trong suốt một năm.
- Cầu mong an lành: Người dân tin rằng vào ngày 23 tháng Chạp, các Táo Quân sẽ cưỡi cá chép lên chầu trời để báo cáo mọi việc tốt xấu của gia đình với Ngọc Hoàng. Vì vậy, việc cúng ông Công ông Táo cũng là dịp để cầu mong những điều tốt lành cho năm mới.
- Giữ gìn nét đẹp văn hóa: Tục cúng ông Công ông Táo là một nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện đạo lý "uống nước nhớ nguồn" và tinh thần hướng thiện.
4. Lễ cúng ông công ông táo gồm những gì ?
Lễ cúng ông Công ông Táo là một nghi lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp âm lịch hàng năm. Lễ cúng này nhằm tiễn đưa các vị Táo Quân về trời báo cáo mọi việc trong gia đình với Ngọc Hoàng. Vậy lễ cúng ông Công ông Táo gồm những gì? Dưới đây là những vật phẩm cần chuẩn bị:
4.1 Lễ vật chính:
- Bộ mũ áo, hài Táo Quân: Gồm 3 bộ mũ áo (2 bộ cho Táo ông và 1 bộ cho Táo bà), 3 đôi hài và tiền vàng mã. Màu sắc của mũ áo thường là màu đỏ.
- Cá chép: Có thể dùng cá chép sống (sau khi cúng sẽ phóng sinh) hoặc cá chép giấy. Cá chép tượng trưng cho phương tiện để Táo Quân về trời.
- Hương, đèn, nến: Tượng trưng cho sự ấm cúng và thiêng liêng.
4.2 Mâm cỗ cúng:
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo có thể là cỗ chay hoặc cỗ mặn, tùy theo điều kiện và phong tục của từng gia đình, từng vùng miền.
Cỗ chay:
- Gạo, muối.
- Xôi (xôi gấc, xôi đậu xanh...).
- Chè (chè kho, chè đậu xanh...).
- Hoa quả (mâm ngũ quả).
- Bánh kẹo.
- Trầu cau.
- Nước sạch.
Cỗ mặn:
- Gà luộc nguyên con (hoặc thịt luộc).
- Canh (canh măng, canh mọc...).
- Các món xào.
- Giò chả.
- Xôi gấc hoặc bánh chưng.
- Rượu.
- Trầu cau.
- Hoa quả (mâm ngũ quả).
5. Văn khấn cúng ông Công ông Táo
Nam mô A Di Đà Phật
Nam mô A Di Đà Phật
Nam mô A Di Đà Phật
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Tín chủ con là: [Tên gia chủ]
Ngụ tại: [Địa chỉ]
Hôm nay là ngày 23 tháng Chạp năm [Năm âm lịch], tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật kính dâng lên các Ngài Táo Quân.
Cúi xin các Ngài Táo Quân chứng giám lòng thành, xá tội lỗi cho gia đình con trong năm vừa qua.
Cầu xin các Ngài phù hộ độ trì cho gia đình con năm mới được mạnh khỏe, an khang, tài lộc dồi dào, mọi sự tốt lành.
Nam mô A Di Đà Phật
Nam mô A Di Đà Phật
Nam mô A Di Đà Phật
6. Sau khi cúng:
Sau khi cúng xong, đợi hương tàn thì hóa vàng mã.
Nếu cúng cá chép sống thì đem phóng sinh ở sông, hồ.
Không nên cúng sau 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp. Việc chuẩn bị lễ vật và thực hiện nghi lễ cúng ông Công ông Táo thể hiện lòng thành kính và biết ơn của gia chủ đối với các vị thần, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc.